Với tổng vốn đầu tư lên tới 13.626 tỷ đồng, cầu Nhật Tân không chỉ là cây cầu dây văng bằng thép dài nhất Việt Nam mà còn sở hữu những công nghệ thi công tiên tiến, độc đáo, xác lập kỷ lục châu Á và khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ kỹ thuật cầu thế giới.
Cầu Nhật Tân – Cây cầu của Việt Nam lọt top hiếm có trên thế giới
Khởi công vào năm 2009 và chính thức khánh thành năm 2015, cầu Nhật Tân có tổng chiều dài 8.930m, bao gồm 3.755m cầu chính và 5.170m đường dẫn. Cầu chính là một kết cấu dây văng liên tục 5 trụ tháp với tổng chiều dài 1500m, sử dụng dầm thép liên hợp bản mặt cầu bê tông cốt thép trên nền móng vòng vây cọc ống thép (SPSP). Phần cầu dẫn sử dụng cầu dầm hộp BTCT DƯL và cầu dầm Super-T. Cầu Nhật Tân kết nối với các tuyến đường quan trọng thông qua 3 nút giao, trong đó nút giao Vĩnh Ngọc là nút giao hoa thị hoàn chỉnh giữa cầu và đường Quốc lộ 5 kéo dài.
Điểm nhấn của cầu Nhật Tân chính là thiết kế cầu dây văng liên tục 5 trụ tháp. Ở thời điểm khánh thành, đây là cây cầu dây văng đầu tiên ở Châu Á áp dụng thiết kế này, một điểm khác biệt so với các cầu dây văng thông thường chỉ sử dụng 3 trụ tháp. Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Giao thông Vận Tải, cầu Nhật Tân là một trong số rất ít cầu dây văng liên tục nhiều nhịp trên thế giới, thể hiện sự đột phá trong kỹ thuật xây dựng cầu của Việt Nam.
Không chỉ độc đáo về thiết kế, cầu Nhật Tân còn tiên phong ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến lần đầu tiên được áp dụng tại Việt Nam. Trong đó, đáng chú ý là công nghệ hộp neo bằng thép trên trụ tháp, hệ thống quan trắc theo dõi với nhiều thiết bị hiện đại như đo lực căng cáp văng, đo ứng suất cốt thép, dầm thép, và đặc biệt là kết cấu móng vòng vây cọc ống thép.
Công nghệ móng vòng vây cọc ống thép do Nhật Bản nghiên cứu và phát triển được sử dụng lần đầu tiên tại Việt Nam. Việc sử dụng cọc ống thép thay vì các phương pháp truyền thống như cọc khoan nhồi được lựa chọn vì độ bền cao, khả năng chịu lực tốt và tốc độ thi công nhanh chóng. Mặc dù chi phí cọc ống thép cao hơn, nhưng hiệu quả lâu dài và giá trị kinh tế mà nó mang lại được đánh giá là vượt trội. Cọc ống thép được nhập khẩu từ Nhật Bản, với đường kính 1,2m và chiều dài khoảng 38m, được thi công bằng búa rung kết hợp hệ thống phun nước áp lực cao để giảm ma sát, cùng với búa diesel để đóng cọc trong khu vực địa chất tốt, đảm bảo mũi cọc đạt độ sâu thiết kế.
Sau khi hoàn thành việc đóng cọc vòng vây, các nhà thầu tiến hành nạo vét bùn đáy sông trong khu vực vòng vây cọc ống thép và đổ bê tông để bịt đáy. Tiếp theo, cốt thép được lắp đặt vào bệ trụ, hàn đinh neo vào ống thép để tăng cường liên kết giữa bệ tháp và cọc ống thép, sau đó đổ bê tông cho bệ tháp. Toàn bộ bệ tháp cầu được thiết kế chìm trong đất, tạo mỹ quan cho cầu Nhật Tân trong mùa nước cạn.
Hệ thống cáp văng trên cầu dây văng thường gồm hai loại: sợi song song (PWS) phổ biến ở Nhật Bản và Trung Quốc, và tao song song (PPS) phổ biến ở châu Âu và Mỹ. Cầu Nhật Tân sử dụng công nghệ dây văng PWS, các bó cáp được chế tạo sẵn và nhập khẩu theo tiêu chuẩn Nhật Bản.
Việc ứng dụng hệ thống quan trắc tự động trong quá trình thi công và vận hành, giám sát toàn bộ quá trình, cũng là một bước tiến mới, đảm bảo an toàn và hiệu quả hoạt động của cầu Nhật Tân.
Sau khi đi vào hoạt động, cầu Nhật Tân đã góp phần quan trọng vào việc kết nối trung tâm Hà Nội với các tỉnh phía Bắc và các khu công nghiệp, hoàn thiện tuyến đường Vành đai 2, rút ngắn thời gian di chuyển từ trung tâm thành phố đến Sân bay Nội Bài.
