1. Ba trường hợp được hoàn tiền BHYT
Dưới đây là chi tiết ba trường hợp mà người dân được hoàn trả tiền BHYT, được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật hiện hành:
Thay đổi nhóm đối tượng tham gia BHYT
Đây là trường hợp phổ biến nhất. Nếu người dân đang tham gia BHYT theo một nhóm đối tượng (ví dụ: hộ gia đình), sau đó chuyển sang một nhóm đối tượng khác có mức ưu tiên cao hơn (ví dụ: được công ty đóng BHYT khi đi làm), thì phần tiền BHYT đã đóng cho thời gian chưa sử dụng của thẻ cũ sẽ được hoàn trả.
Ví dụ: Anh A đang đóng BHYT theo diện hộ gia đình. Sau đó, anh A được nhận vào làm tại công ty và được công ty đóng BHYT. Trong trường hợp này, thẻ BHYT hộ gia đình của anh A sẽ bị giảm giá trị sử dụng do thẻ BHYT do công ty đóng có thứ tự ưu tiên cao hơn. Anh A sẽ được hoàn lại số tiền đã đóng cho thời gian chưa sử dụng của thẻ BHYT hộ gia đình.
Điều chỉnh tăng mức hỗ trợ đóng BHYT
3 trường hợp được hoàn trả tiền mua bảo hiểm y tế, từ ngày 1/1/2026 (Ảnh minh hoạ)
Nếu Nhà nước có chính sách điều chỉnh tăng mức hỗ trợ đóng BHYT cho một nhóm đối tượng nào đó, những người thuộc nhóm đối tượng này sẽ được hoàn trả phần tiền chênh lệch đã đóng trước đó.
Người tham gia BHYT qua đời trước khi thẻ có giá trị sử dụng
Trong trường hợp người tham gia BHYT qua đời trước thời điểm thẻ BHYT bắt đầu có giá trị sử dụng, thân nhân của người đó sẽ được hoàn trả toàn bộ số tiền đã đóng.
Nguyên tắc tính toán số tiền hoàn trả:
Số tiền hoàn trả sẽ được tính dựa trên mức đóng BHYT và thời gian chưa sử dụng thẻ, cụ thể:
– Trường hợp 1: Thời gian chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới có hiệu lực.
– Trường hợp 2: Thời gian chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm quyết định điều chỉnh tăng mức hỗ trợ có hiệu lực.
– Trường hợp 3: Thời gian chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm thẻ BHYT bắt đầu có giá trị sử dụng.
2. Thủ tục đề nghị hoàn trả tiền BHYT
(Ảnh minh hoạ)
Để được hoàn trả tiền BHYT, người tham gia hoặc thân nhân (trong trường hợp người tham gia qua đời) cần chuẩn bị hồ sơ và gửi đến cơ quan Bảo hiểm Xã hội (BHXH) theo một trong các hình thức sau:
– Nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH.
– Nộp online trên Cổng dịch vụ công của BHXH Việt Nam.
– Gửi qua Tổ chức I-VAN.
– Gửi qua bưu chính.
– Nộp tại trung tâm phục vụ hành chính công các cấp.
Trong trường hợp người tham gia BHYT qua đời, thân nhân cần lập tờ khai theo quy định. Sau khi cơ quan BHXH tiếp nhận và xử lý, kết quả giải quyết sẽ được thông báo đến người tham gia hoặc thân nhân.