Khoa học dữ liệu là một lĩnh vực liên ngành, kết hợp giữa toán học, thống kê, lập trình, tư duy phân tích và kiến thức chuyên môn về kinh doanh. Mục tiêu chính của ngành học này là biến dữ liệu thô, rời rạc thành thông tin có giá trị, từ đó giúp doanh nghiệp và tổ chức đưa ra các quyết định chính xác và hiệu quả.
Khoa học dữ liệu nổi lên như một ngành nghề “siêu năng lực”, hứa hẹn mang đến những cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, dự kiến duy trì sức nóng đến năm 2030 (Ảnh minh hoạ)
Sinh viên theo học ngành KHDL sẽ được trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để xử lý, phân tích và trực quan hóa dữ liệu. Chương trình học bao gồm các môn học nền tảng như xác suất thống kê, đại số tuyến tính, cùng với các công cụ và kỹ thuật tiên tiến như lập trình Python hoặc R, xử lý dữ liệu lớn (Big Data), học máy (Machine Learning) và trực quan hóa dữ liệu (Data Visualization). Bên cạnh lý thuyết, sinh viên còn được thực hành thông qua các dự án thực tế, tiếp xúc với dữ liệu từ nhiều lĩnh vực khác nhau như tài chính, y tế, thương mại điện tử, giúp họ làm quen với môi trường làm việc chuyên nghiệp và nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề.
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên ngành KHDL có thể đảm nhận nhiều vị trí công việc đa dạng và hấp dẫn, bao gồm:
– Data Analyst (Chuyên viên phân tích dữ liệu): Phân tích dữ liệu, tạo báo cáo và đưa ra các khuyến nghị dựa trên dữ liệu.
– Data Scientist (Nhà KHDL): Xây dựng mô hình dự đoán, phát hiện xu hướng và giải quyết các vấn đề phức tạp bằng dữ liệu.
– Machine Learning Engineer (Kỹ sư học máy): Phát triển và triển khai các thuật toán học máy.
– Data Engineer (Kỹ sư dữ liệu): Xây dựng và quản lý hệ thống lưu trữ, xử lý dữ liệu lớn.
– Business Intelligence Analyst (Nhà phân tích dữ liệu kinh doanh): Phân tích dữ liệu để hỗ trợ các quyết định kinh doanh.
(Ảnh minh hoạ)
Các chuyên gia trong lĩnh vực KHDL có thể làm việc tại nhiều loại hình tổ chức, từ các công ty công nghệ lớn đến các ngân hàng, startup, tập đoàn đa quốc gia và các tổ chức phi lợi nhuận. Theo khảo sát của TopCV năm 2024, mức lương trung bình cho vị trí Data Analyst mới ra trường dao động từ 14-18 triệu đồng/tháng, và có thể tăng lên 25-40 triệu đồng/tháng sau 2-3 năm kinh nghiệm. Với tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng trong ngành, cơ hội thăng tiến và tăng lương cho các chuyên gia KHDL là rất lớn.
Mặc dù tiềm năng của ngành KHDL là rất lớn, nhiều học sinh vẫn còn e dè vì những lầm tưởng và định kiến sai lệch. Một số bạn nghĩ rằng cần phải “siêu giỏi toán” mới có thể theo học ngành này, trong khi thực tế chỉ cần có tư duy logic và khả năng học hỏi là đủ. Một số khác lại lo lắng vì “không giỏi lập trình”, nhưng lập trình trong KHDL chủ yếu được sử dụng để xử lý dữ liệu, không yêu cầu kỹ năng viết phần mềm phức tạp. Ngoài ra, nhiều người cho rằng công việc trong ngành này “cô đơn, khô khan”, nhưng thực tế lại đòi hỏi sự giao tiếp liên tục, kỹ năng làm việc nhóm và tư duy kinh doanh.
Theo báo cáo Future of Jobs 2023 của World Economic Forum, Data Scientist và Data Analyst nằm trong top 10 nghề nghiệp phát triển nhanh nhất thế giới đến năm 2030. Với làn sóng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu về nhân lực KHDL dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong 5-10 năm tới, mở ra những cơ hội nghề nghiệp rộng lớn cho sinh viên tốt nghiệp ngành này.
(Ảnh minh hoạ)
Nếu bạn quan tâm đến KHDL, hãy bắt đầu chuẩn bị ngay từ bây giờ bằng cách trau dồi các kỹ năng toán học, tin học và tiếng Anh. Tìm hiểu về ngành thông qua sách, video trực tuyến và các khóa học trực tuyến trên các nền tảng như Coursera, edX, DataCamp, Udemy. Ngoài ra, hãy tham gia các cuộc thi học sinh, sinh viên như Hackathon, AI Challenge, Data Science Bootcamp để thử sức và khám phá niềm đam mê của mình.
