Nội dung chính
Mỗi khi quá lạnh tay chân tôi thường mẩn đỏ, ngứa như kim châm, có lúc lại tê không cảm giác. Tại sao lại có phản ứng đó? (Trường)
Cước chân tay (hay còn gọi là “bệnh cước”) là một hiện tượng xảy ra khi tay và chân tiếp xúc với nhiệt độ lạnh trong thời gian dài, khiến các mạch máu co lại và làm giảm lưu lượng máu đến các bộ phận này. Điều này dẫn đến hiện tượng sưng, tấy đỏ, đau đớn, và có thể gây tổn thương mô nếu không được xử lý kịp thời. Dưới đây là những nguyên nhân chính giải thích vì sao tay chân bị cước khi trời lạnh:
1. Co thắt mạch máu do lạnh
Khi cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, cơ chế tự bảo vệ của cơ thể sẽ làm co lại các mạch máu ở các bộ phận xa trung tâm cơ thể như tay, chân, tai, mũi… để giảm lượng máu chảy đến các bộ phận này, giúp bảo vệ các cơ quan quan trọng như tim và não khỏi bị lạnh. Tuy nhiên, việc co thắt mạch máu kéo dài sẽ dẫn đến giảm lưu thông máu ở các bộ phận này, làm chúng thiếu oxy và chất dinh dưỡng, từ đó gây ra hiện tượng sưng tấy, đau nhức, và thậm chí hoại tử mô nếu tình trạng kéo dài quá lâu.
2. Tổn thương mạch máu và mô
Khi tiếp xúc lâu dài với nhiệt độ lạnh (dưới 0°C), các mạch máu nhỏ trong cơ thể, đặc biệt là ở tay và chân, có thể bị tổn thương hoặc bị vỡ. Điều này làm máu không thể lưu thông bình thường, dẫn đến các vết sưng, tấy đỏ, thậm chí là vết loét hoặc phồng rộp nếu cước chân tay nghiêm trọng.
3. Việc thay đổi đột ngột từ nóng sang lạnh
Khi cơ thể di chuyển từ một môi trường ấm áp sang một môi trường lạnh đột ngột, các mạch máu không kịp điều chỉnh và có thể co lại quá mức. Điều này làm giảm sự lưu thông máu, gây ra hiện tượng cước. Ví dụ, khi bước vào nhà có không khí ấm áp sau khi tiếp xúc lâu ngoài trời lạnh, mạch máu giãn nở nhanh chóng, nhưng nếu cơ thể không thích nghi kịp, có thể gây ra các tổn thương nhỏ cho mạch máu và mô, tạo điều kiện cho bệnh cước phát triển.
4. Thiếu bảo vệ khi tiếp xúc với lạnh
Khi tay, chân không được bảo vệ đầy đủ (không đeo găng tay, tất, giày ấm hoặc áo ấm), da và các mô dưới da dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ lạnh. Nhiệt độ thấp làm giảm khả năng tuần hoàn máu và dẫn đến tình trạng cước tay chân.
5. Căng thẳng, mệt mỏi và sức đề kháng yếu
Khi cơ thể mệt mỏi, suy nhược hoặc đang trong tình trạng căng thẳng, khả năng đối phó với lạnh sẽ giảm đi. Người có hệ miễn dịch yếu hoặc thiếu dinh dưỡng cũng dễ bị tổn thương trong môi trường lạnh. Sức đề kháng giảm khiến cơ thể khó duy trì sự tuần hoàn máu tốt, dễ dẫn đến cước chân tay.
6. Bệnh lý nền và các yếu tố nguy cơ
Một số bệnh lý, như rối loạn tuần hoàn máu, bệnh tiểu đường, bệnh Raynaud, hoặc các bệnh về tim mạch có thể làm tăng nguy cơ bị cước chân tay khi tiếp xúc với lạnh. Những người mắc các bệnh này có thể có mạch máu co lại lâu hơn và khó phục hồi, khiến máu khó lưu thông đến các bộ phận ngoại biên (tay, chân).
7. Tình trạng cước trong thời gian dài
Khi cước chân tay kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách, các mô bị thiếu máu và oxy có thể bị hoại tử, làm cho vết thương trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu không được chăm sóc cẩn thận, có thể dẫn đến tổn thương mô vĩnh viễn.
Các triệu chứng của bệnh cước:
- Sưng tấy và đỏ da ở các đầu ngón tay, ngón chân, hoặc gót chân.
- Đau nhức hoặc cảm giác ngứa ngáy, bỏng rát.
- Cảm giác tê, lạnh khi tiếp xúc với môi trường lạnh.
- Phồng rộp hoặc vết loét trên da khi tình trạng kéo dài.
Biện pháp phòng ngừa:
- Mặc đủ ấm: Đảm bảo luôn mặc quần áo ấm, đặc biệt là găng tay, tất và giày ấm khi ra ngoài trời lạnh.
- Tránh tiếp xúc quá lâu với lạnh: Nếu phải ở ngoài trời lạnh, cố gắng vào nơi ấm áp thường xuyên để cơ thể hồi phục.
- Điều chỉnh nhiệt độ từ từ: Khi vào phòng ấm, tránh thay đổi nhiệt độ quá đột ngột để cơ thể có thể thích ứng.
- Duy trì tuần hoàn máu: Cử động tay chân nhẹ nhàng để kích thích lưu thông máu.
- Chăm sóc sức khỏe tổng thể: Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất để cơ thể có thể chống lại các tác nhân từ môi trường lạnh.
Kết luận:
Cước tay chân chủ yếu xảy ra khi cơ thể tiếp xúc với lạnh kéo dài, dẫn đến sự co mạch máu và giảm lưu lượng máu đến các bộ phận ngoại vi. Điều này khiến các mô thiếu oxy và dễ bị tổn thương. Để ngăn ngừa cước, cần bảo vệ cơ thể khỏi lạnh, duy trì tuần hoàn máu tốt và chăm sóc sức khỏe tổng thể.
