Theo giới nghiên cứu, nguyên nhân dẫn đến đợt nóng lên toàn cầu này có thể xuất phát từ các hoạt động núi lửa dữ dội thời kỳ đó. Lượng lớn khí CO₂ được thải vào khí quyển, tạo ra hiệu ứng nhà kính khiến nhiệt độ toàn cầu tăng vọt, đặc biệt là ở các khu vực nhiệt đới.
Chính trong bối cảnh khí hậu đặc biệt này, tự nhiên đã nuôi dưỡng và sản sinh ra những sinh vật với kích thước khổng lồ mà tiêu biểu nhất chính là loài rắn lớn nhất từng được biết đến trong lịch sử – Titanoboa, hay còn gọi là “Trăn Titan”.
Khoảng 58 triệu năm trước, Trái Đất trải qua một đợt nóng lên toàn cầu nghiêm trọng. Chính điều kiện khí hậu cực đoan này đã tạo môi trường lý tưởng cho sự xuất hiện của loài rắn khổng lồ Titanoboa
Hóa thạch đầu tiên của Titanoboa được phát hiện vào năm 2002 tại mỏ than Cerrejón, Colombia. Ban đầu, các nhà nghiên cứu nhầm tưởng đó là hóa thạch của một loài cá sấu cổ đại do kích thước quá lớn. Tuy nhiên, sau quá trình giám định, giới khoa học xác nhận đó là xương sống của một loài rắn, và điều bất ngờ hơn cả là kích thước của loài rắn này vượt xa bất cứ sinh vật nào cùng họ từng được biết đến.
Những cuộc khai quật sau đó tại Cerrejón đã đem lại thêm 28 bộ hóa thạch khác nhau, giúp các nhà khoa học phục dựng hoàn chỉnh hình dáng của Titanoboa. Theo tính toán, con Titanoboa lớn nhất từng được phát hiện có chiều dài lên tới 14,3 mét, phần thân có đường kính tối đa khoảng 1 mét và trọng lượng dao động từ 1,1 tấn đến gần 1,8 tấn.
Để dễ hình dung, Titanoboa dài gần gấp đôi so với trăn Anaconda – loài rắn lớn nhất còn tồn tại trên Trái Đất hiện nay.
Khí hậu “nóng như lò hấp” nuôi dưỡng quái vật khổng lồ
Giới khoa học nhận định, chính điều kiện khí hậu trong sự kiện PETM đã tạo nên môi trường lý tưởng để Titanoboa phát triển đến kích thước khổng lồ như vậy. Là loài bò sát máu lạnh, sự trao đổi chất, khả năng sinh trưởng và sức mạnh của Titanoboa phụ thuộc hoàn toàn vào nhiệt độ môi trường.
Khi nhiệt độ toàn cầu tăng cao, các vùng đầm lầy, sông hồ nhiệt đới nơi Titanoboa sinh sống trở nên rộng lớn và phong phú hơn bao giờ hết. Hệ sinh thái giàu tài nguyên cùng với nhiệt độ lý tưởng đã giúp loài rắn này tăng trưởng vượt bậc cả về kích thước lẫn sức mạnh, trở thành kẻ săn mồi đứng đầu chuỗi thức ăn.
Những nghiên cứu hóa thạch còn cho thấy, trong khẩu phần ăn của Titanoboa có thể bao gồm cả các loài cá khổng lồ, động vật có vú lớn, thậm chí cả cá sấu cổ đại – những đối thủ mà ít có loài sinh vật nào thời đó dám đối đầu.
Cái kết buồn của Titanoboa
Tuy là kẻ thống trị hệ sinh thái đầm lầy cách đây hàng chục triệu năm, Titanoboa cũng không thể chống lại sự thay đổi khắc nghiệt của môi trường. Khi sự kiện PETM kết thúc, nhiệt độ toàn cầu dần hạ xuống, mang lại điều kiện khí hậu mát mẻ hơn.
Đối với loài bò sát máu lạnh như Titanoboa, đây là thảm họa thực sự. Nhiệt độ giảm khiến tốc độ trao đổi chất chậm lại, khả năng săn mồi và sinh trưởng suy yếu. Đồng thời, diện tích môi trường sống nhiệt đới cũng co hẹp dần, nguồn thức ăn trở nên khan hiếm. Những yếu tố này đã đẩy loài rắn khổng lồ này tới bờ vực tuyệt chủng.
Ngày nay, Titanoboa chỉ còn tồn tại dưới dạng hóa thạch, trở thành minh chứng cho một thời kỳ Trái Đất từng nóng hơn rất nhiều và cũng từng là nơi cư ngụ của những sinh vật to lớn đến khó tin.
Sự xuất hiện rồi biến mất của Titanoboa là lời nhắc nhở về mối liên hệ chặt chẽ giữa khí hậu và sự tồn vong của các loài sinh vật. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày nay, những bài học từ lịch sử như vậy càng trở nên giá trị hơn bao giờ hết.
Xem thêm