Là một giáo viên chủ nhiệm với nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy, tôi nhận thấy những đứa trẻ có sức học bền bỉ và thường xuyên đứng đầu lớp đa phần xuất thân từ những gia đình có những đặc điểm chung sau:
Kiểu gia đình thứ nhất: Gia đình coi trọng việc đọc sách
Trong những gia đình này, cha mẹ rèn thói quen đọc sách cho con từ nhỏ, sách xuất hiện khắp nơi trong nhà. Ví dụ, mỗi tối đều có khoảng thời gian đọc sách cùng con, cha mẹ và con cái cùng chia sẻ những câu chuyện và kiến thức trong sách.
Để tạo dựng không khí này, phụ huynh nên: Đưa con đến thư viện, hiệu sách định kỳ; Chọn sách phù hợp với lứa tuổi và sở thích của trẻ; Làm gương bằng cách tự đọc sách và trao đổi về sách.
Kiểu gia đình thứ hai: Gia đình dân chủ bình đẳng
Cha mẹ tôn trọng suy nghĩ và lựa chọn của con, khuyến khích trẻ bày tỏ quan điểm cá nhân. Khi con gặp khó khăn trong học tập hay cuộc sống, thay vì đưa ra đáp án trực tiếp, phụ huynh hướng dẫn con tự tư duy giải quyết vấn đề. Ví dụ, về việc chọn lớp năng khiếu, cả gia đình cùng thảo luận, phân tích ưu nhược điểm để con tự quyết định.
Phụ huynh cần học cách: Lắng nghe tiếng nói của con; Trao cho con sự tin tưởng và quyền tự chủ cần thiết.
Kiểu gia đình thứ ba: Gia đình có nếp sinh hoạt điều độ
Trẻ được duy trì lịch trình ổn định hàng ngày về thức dậy, ngủ nghỉ, học tập và vui chơi, hình thành thói quen quản lý thời gian tốt. Ví dụ, ngay cả cuối tuần cũng không phá vỡ nhịp sinh hoạt, phân bổ rõ thời gian học và chơi.
Phụ huynh cần: Lập thời gian biểu hợp lý cho gia đình; Kiên trì thực hiện để giúp con rèn tính tự giác.
Kiểu gia đình thứ tư: Gia đình có cha mẹ không ngừng phấn đấu
Phụ huynh luôn nhiệt huyết với công việc và cuộc sống, không ngừng học hỏi để hoàn thiện bản thân, tinh thần này sẽ truyền cảm hứng cho con cái. Ví dụ, khi cha mẹ tham gia các khóa đào tạo để nâng cao năng lực, con cái cũng được khích lệ để phấn đấu học tập xuất sắc.
Tóm lại, môi trường gia đình có ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình học tập và trưởng thành của trẻ. Phụ huynh có thể bắt đầu từ những phương diện trên để tạo dựng không khí gia đình thuận lợi cho sự phát triển và học tập của con.