Cục Hàng không Việt Nam vừa gửi Bộ Xây dựng đề xuất xem xét việc tiếp nhận tài trợ quy hoạch Cảng hàng không Côn Đảo từ một tập đoàn tư nhân. Điều đáng chú ý là để thực hiện việc mở rộng này, Cục Hàng không Việt Nam đang tính đến giải pháp xây dựng sân bay lấn biển – một phương án chưa từng có tiền lệ đối với các dự án cảng hàng không quy mô lớn tại Việt Nam.
Thách thức và sự cần thiết của sân bay lấn biển
Sân bay Côn Đảo
Côn Đảo là một huyện đảo biệt lập, điều này đặt ra những thách thức không nhỏ trong việc phát triển hạ tầng giao thông, đặc biệt là hàng không. Sân bay hiện tại, dù đã trải qua nhiều lần nâng cấp, vẫn khó có thể đáp ứng được tốc độ tăng trưởng “phi mã” của du lịch. Do giới hạn về quỹ đất tự nhiên, giải pháp lấn biển được xem là phương án tối ưu để mở rộng sân bay, đảm bảo năng lực tiếp đón lượng khách ngày càng tăng.
Tuy nhiên, việc xây dựng công trình lấn biển, đặc biệt là một cảng hàng không, không hề đơn giản. Cục Hàng không Việt Nam nhận định, để thực hiện được điều này, cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng tác động đến môi trường biển, từ việc xây dựng đê kè bảo vệ, hạ tầng hàng không cho đến tính phức tạp của toàn bộ dự án. Mức độ nghiên cứu phải đạt chuẩn quốc tế để đảm bảo tính bền vững và giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển quý giá của Côn Đảo.
Chính vì tính chất phức tạp và chưa có tiền lệ tại Việt Nam, công tác quy hoạch sân bay Côn Đảo đòi hỏi sự tham gia của các đơn vị tư vấn quốc tế có năng lực và kinh nghiệm chuyên sâu trong quy hoạch sân bay trên đảo. Điều này không chỉ đảm bảo chất lượng mà còn khẳng định tính khả thi của dự án. Song song với đó, nhà tài trợ cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng, Cục Hàng không Việt Nam và các cơ quan liên quan để đảm bảo tiến độ dự án.
Đề xuất tài trợ quy hoạch: Cơ hội và những nguyên tắc chặt chẽ
Việc một doanh nghiệp đề xuất tài trợ lập quy hoạch Cảng hàng không Côn Đảo là một tín hiệu tích cực, thể hiện sự quan tâm của khu vực tư nhân vào phát triển hạ tầng đất nước. Theo Cục Hàng không Việt Nam, đề xuất này hoàn toàn phù hợp với các quy định hiện hành. Tuy nhiên, việc tiếp nhận các sản phẩm từ nguồn tài trợ này phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Chính phủ, đặc biệt là không được kèm theo bất kỳ điều kiện nào liên quan đến quyền đầu tư, khai thác hoặc phát triển cảng hàng không trong tương lai. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và lợi ích công cộng trong quá trình phát triển dự án.
Cục Hàng không Việt Nam cũng thẳng thắn nhìn nhận về những khó khăn trong việc bố trí ngân sách Nhà nước cho các dự án hạ tầng lớn. Do ngân sách còn hạn chế, việc cấp vốn có thể không kịp tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, việc tiếp nhận tài trợ quy hoạch từ doanh nghiệp được xem là một giải pháp hữu hiệu, giúp đẩy nhanh quá trình thực hiện dự án, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về hạ tầng giao thông cho Côn Đảo. Cơ quan này kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét và cho phép tiếp nhận sản phẩm quy hoạch Cảng hàng không Côn Đảo do doanh nghiệp đề xuất tài trợ.
Du lịch Côn Đảo “bứt phá” vượt mọi dự báo
(Ảnh minh hoạ)
Sự cấp thiết của việc nâng cấp sân bay Côn Đảo không chỉ xuất phát từ tầm nhìn chiến lược mà còn từ thực tế “bùng nổ” của du lịch tại đây. Trước đó, tập đoàn tư nhân đề xuất tài trợ đã viện dẫn Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Côn Đảo, dự kiến đến năm 2030, địa phương này sẽ đón khoảng 300.000 lượt khách mỗi năm, trong đó khách quốc tế chiếm 40%.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy lượng khách đã vượt quá mức dự báo khoảng 60%, thậm chí hơn. Theo Cổng thông tin điện tử huyện Côn Đảo, năm 2024, huyện đảo đón và phục vụ 586.465 lượt khách du lịch, trong đó có khoảng 24.000 lượt khách quốc tế. Tổng doanh thu dịch vụ du lịch ước đạt 2.360 tỷ đồng.
Sang năm 2025, du lịch Côn Đảo tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Tính đến hết Quý I/2025, Côn Đảo đã đón khoảng 146.538 lượt khách, đạt 23,94% so với kế hoạch năm, trong đó khách quốc tế là 8.104 lượt. Tổng doanh thu du lịch ước đạt 669,445 tỷ đồng, tăng 30,78% so với cùng kỳ năm 2024. Những con số này cho thấy Côn Đảo đang trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút lượng lớn du khách trong và ngoài nước.
Sân bay Côn Đảo được xây dựng thời Pháp thuộc. Đến năm 2003, sân bay được nâng cấp để đáp ứng tiêu chuẩn dân sự và quân sự. Hiện tại, sân bay Côn Đảo chỉ có khả năng tiếp nhận các loại máy bay nhỏ như ATR-72 và tương đương. Không những thế, cơ sở hạ tầng xuống cấp, đường băng ngắn, không đủ điều kiện để khai thác ban đêm dẫn đến việc giới hạn cả về số lượng chuyến bay lẫn khoảng cách hành trình.