Thay vì những lời động viên, những cái ôm khích lệ, nhiều bậc phụ huynh lại “tấn công” con bằng những câu hỏi xoay quanh điểm số và kết quả thi cử. Những câu hỏi như “Con có đỗ công lập không?”, “Đỗ trường như mong muốn không?”, “Con được bao nhiêu điểm?” vang vọng trong bữa cơm gia đình, thậm chí lan tỏa trên mạng xã hội, tạo nên một bầu không khí căng thẳng và áp lực không đáng có. Nhiều phụ huynh còn cặm cụi dò đáp án, chấm điểm bài thi của con một cách tỉ mỉ, thậm chí còn lên mạng xã hội để hỏi ý kiến về khả năng đỗ đạt của con mình.
Hành động này, dù xuất phát từ tình yêu thương và sự quan tâm, lại vô tình trở thành gánh nặng vô hình đè lên vai những đứa trẻ vừa trải qua một kỳ thi cam go. Thay vì được nghỉ ngơi, hồi phục sức khỏe sau những ngày ôn luyện vất vả, các em lại phải đối diện với những lo lắng, bất an về điểm số và kỳ vọng của cha mẹ.
Tâm lý nóng ruột của phụ huynh là điều dễ hiểu. Suốt một năm học, cha mẹ đã đồng hành cùng con trên con đường học tập, chọn trường, luyện thi. Nhiều người thậm chí còn gác lại công việc, tạm gác lại những nhu cầu cá nhân để tạo điều kiện tốt nhất cho con. Tuy nhiên, chính vì sự hy sinh đó, càng cần thiết hơn để cha mẹ dành thời gian cho con được “thở” sau kỳ thi, thay vì tiếp tục cuốn vào một cuộc “đấu trí” không hồi kết với những con số ảo.
Không phải than vãn, không phải la mắng, đây mới là kiểu phụ huynh khiến con cái áp lực nhân đôi sau khi thi vào lớp 10 (Ảnh minh hoạ)
Thử hỏi, trong những gia đình như vậy, các em đang cảm thấy gì? Khi chưa kịp thở phào nhẹ nhõm vì đã vượt qua một thử thách lớn, các em đã phải đối diện với áp lực từ chính những người thân yêu nhất. Đáng lẽ ra, sau khi thi xong, các em nên được ngủ một giấc thật ngon, ăn một bữa thật vui, được tận hưởng những ngày hè thư giãn. Thay vào đó, các em lại tiếp tục bị “vần vò” bởi những lo lắng và so sánh.
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là, bài thi đã nộp, điểm số chưa có, mọi phép tính, dự đoán lúc này đều chỉ là ảo ảnh. Và những con số ấy, khi được thốt ra trước mặt con hoặc đăng tải công khai trên mạng, có thể vô tình tạo ra một áp lực tâm lý không nhỏ. Nếu dự đoán điểm cao, nhưng kết quả lại thấp hơn thì sao? Ai sẽ là người vỡ mộng? Ai sẽ là người hoang mang? Chính là những đứa trẻ vừa bước ra khỏi kỳ thi quan trọng đầu đời, chưa kịp nghỉ ngơi đã phải đối mặt với những kỳ vọng, dù chỉ là vô tình, từ cha mẹ.
Việc tự chấm điểm, đặc biệt là môn Văn, cũng là một “rủi ro cảm xúc”. Môn học này vốn mang tính chủ quan cao, cách diễn đạt và cảm thụ của học sinh không dễ để quy đổi thành điểm số chính xác nếu không phải là người chấm thi thực sự. Một số phụ huynh vì yêu con, có thể “chấm nới tay”, tin rằng con mình làm tốt và tự đặt ra những kỳ vọng cao. Tuy nhiên, những kỳ vọng không dựa trên thực tế này sẽ trở thành áp lực kép nếu kết quả không được như mong đợi.
Nhiều học sinh chia sẻ rằng, điều khiến các em lo lắng nhất không phải là điểm số, mà là phản ứng của cha mẹ sau khi biết điểm. Liệu bố mẹ có thất vọng không? Liệu bố mẹ có trách móc vì những sai sót đã mắc phải trong bài thi không? Chính sự bất an đó khiến các em không thể thực sự nghỉ ngơi, dù kỳ thi đã kết thúc.
(Ảnh minh hoạ)
Một câu chuyện được chia sẻ trên mạng xã hội đã chạm đến trái tim của nhiều người. Một phụ huynh từng kể: “Ngày xưa con thi xong, mẹ tôi chỉ nói: ‘Mẹ thấy con nỗ lực rồi, mẹ chấm cho con 10 điểm vì sự cố gắng đó'”. Câu nói đơn giản, nhưng lại là một “cái ô an toàn” để đứa trẻ tự tin bước tiếp, dù kết quả có ra sao.
Vậy nên, hãy nhớ rằng, không đỗ trường công thì học trường tư, trường nghề, đâu có sao? Quan trọng là một hành trình giáo dục bền vững, chứ không phải một trận “thắng thua” ở lớp 10. Có những phụ huynh từng vui vẻ kể rằng: “Ngày xưa thi trượt Lê Quý Đôn, phải học Đống Đa, bố mẹ mắng te tua. Vậy mà sau này con mình vào Đống Đa, tôi lại thấy vui và tự hào”.
Sau kỳ thi, điều tốt nhất mà phụ huynh có thể làm cho con không phải là dò điểm, mà là đưa con đi chơi, cho con một bữa ăn thật ngon, một cái ôm thật chặt và một lời nói ấm áp: “Dù điểm ra sao, bố mẹ tự hào vì con đã cố gắng”. Hãy để những ngày hè sau kỳ thi trở thành một khoảng lặng nhẹ nhàng trong ký ức của con, thay vì biến nó thành phần tiếp theo của một cuộc đua vô tận. Điểm số không làm nên tất cả, và tình yêu thương vô điều kiện mới là nền móng vững chắc cho sự trưởng thành của con.
